Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali Suçu
Günlük hayatımızın içerisinde sosyal medyanın değeri teknoloji geliştikçe daha çok artmıştır. Sürekli olarak yeni bir sosyal medya uygulaması, içerik üretici vs fazlalaşması sebebi ile çok fazla vakit ayırır hale geldik. Bu sebeple, özel hayatın gizliliği kavramı günümüzde önem kazanmıştır. İlk olarak özel hayatın ne olduğunu ardından da özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiğinde ne gibi sonuçlar çıkacağına bakacağız..
Özel hayatın gizliliğinin anlamı, “kişilerin kendine özgü yaşayışı, yaşam tarzı, kendisini ilgilendiren tutum ve davranışı” olarak ele almıştır. Özel hayatın gizliliğinin ihlali ise, kişilerin belirtilen hakkının ihlalidir. Yani kişilerin gizli veya özel yaşam alanına kendilerinin rızası olmadan girilmesi ya da farklı bir şekilde başkası tarafından yine kişinin rızası dışında görülmesi mümkün olmayan özel yaşama ilişkin herhangi bir olayın kaydedilmesi, görüntü veya ses kaydı alınması gibi haksız fiillerdir. Takdir edeceğiniz üzere, bir kişinin özel hayatının gizliliğini ihlal ettiğiniz zaman işlediğiniz bu fiil ile Türk Ceza Kanunu ve Anayasamıza göre cezalandırılırsınız.
Önemli bir husustur ki, özel hayatın gizliliğin ihlali, her daim kişinin herhangi bir zamanda yaptığı olayın kaydedilmesi olarak değerlendirilemez. Sadece “kişinin gizli alanına” yapılan ihlaller suçtur. Örneğin, bir kişinin tiyatroda bulunması, denize girmesi, spor yapması kişinin özel hayatı içerisinde değerlendirilir. Ancak eğer bu faaliyet toplumda bulunan diğer kişilerle aynı alan içerisinde yapılıyorsa “özel hayatın gizliliği” anlamına gelmez.
Özel hayat genel olarak, bir kişinin anını başka kişiler tarafından duyulması, görülmesi, kaydedilmesi mümkün olmayan anlardır.
Özel hayatın ihlali suçunun oluşması için en önemli kriter “rıza”dır. Eğer bir kimsenin özel hayatına ilişkin herhangi bir şeyi kişinin rızası ile paylaşılırsa, kaydedilirse bu durumda yapılan eylem suç teşkil etmez. Kişinin özel hayatı içerisinde girmeyen, bilgi, fotoğraf, görüntü gibi kamuya açık ve açıkça paylaşılması halinde özel hayatın gizliliğinin ihlali olmayacaktır.
Özel hayatın ihlaline örnek vermek gerekirse; eşi, sevgilisi veya patronunun özel anlarını kaydetmek, telefon görüşmesini ses kaydı altına almak, özel gönderileri yayınlamak.
Ancak yaşanan bir olayın, kişinin özel hayatı kapsamına girip girmediği konusunda tespit yapılırken; kişinin toplum içindeki konumunu, mesleğini, görevini, kamuoyu tarafından tanınıp tanınmadığını, dışa yansıyan davranışlarını, rıza ve öngörülerini, sosyal ilişkilerini, içinde bulunduğu fiziki çevrenin özelliklerini ve müdahalenin derecesi gibi ölçütler dikkate alınarak değerlendirme yapılmaktadır.
Av. Melike Gümüş